Gastroskopia

Badanie endoskopowe górnego odcinka przewodu pokarmowego (przełyku, żołądka i dwunastnicy) za pomocą endoskopu – przyrządu, który pozwala na obejrzenie wnętrza przewodu pokarmowego. W przypadku gastroskopii endoskop nazywany jest gastroskopem jego nazwa pochodzi od połączenia słów ”gastro” (żołądek) i “skopia” (z greckiego “patrzę”).

Metoda i cel badania Wskazania do wykonania gastroskopii Jak przygotować się do badania?Druki dla pacjenta

Metoda

We współcześnie stosowanym nowoczesnym sprzęcie na końcu giętkiego, elastycznego aparatu umieszczona jest mikrokamera (CCD) o szerokim kącie widzenia, która rejestruje kolorowy obraz, przesyłany następnie do procesora i cyfrowo przetwarzany. Uzyskany obraz jest wyświetlany na monitorze wysokiej rozdzielczości (HD). Obraz w postaci zdjęć cyfrowych może być zapisany na nośniku cyfrowym (pendrive lub płyta CD). W razie potrzeby przez kanał biopsyjny gastroskopu wprowadza się narzędzia endoskopowe pozwalające na pobranie materiału do badania (histopatologicznego lub mikrobiologicznego) oraz do szybkiej (5-60min.) oceny obecności bakterii Helicobacter pylori w błonie śluzowej żołądka za pomocą tzw. testu ureazowego. Wnętrze przewodu pokarmowego nie ma unerwienia czuciowego – stąd moment pobierania materiału nie jest odczuwany przez chorego, umiarkowanie wydłuża badanie i nie wpływa na jego bezpieczeństwo.

Cel badania

choroby wrzodowe żołądka i dwunastnicy
zapalenia błony śluzowej przełyku, żołądka, dwunastnicy
choroby bakteryjne, wirusowe, grzybicze
uszkodzenia spowodowane działaniem czynników chemicznych: kwasów i zasad, żółci, niektórych leków (niesterydowe leki przeciwzapalne – Ketonal, Naproxen, Diclofenac, Ibuprofen, kwas acetylosalicylowy – Polopiryna, Aspiryna, Polocard, Acard, tetracykliny, preparaty żelaza i potasu)
choroba refluksowa (GERD)
poszukiwanie przyczyny niedokrwistości
poszukiwanie miejsca krwawienia
diagnostyka łagodnych i złośliwych zmian nowotworowych

tamowanie krwawień – techniki iniekcyjne, klipsowanie, techniki termiczne – APC (koagulacja argonowa)
usuwanie polipów (polipektomia) i zmian płaskich (mukozektomia)
usuwanie zmian naczyniowych (angiodysplazje) za pomocą koagulacji argonowej (APC)
usuwanie ciał obcych
opaskowanie i obliteracja żylaków przełyku
wytwarzanie przetok odżywczych (przezskórna endoskopowa gastrostomia – PEG ) u osób nie mogących odżywiać się samodzielnie z przyczyn onkologicznych lub neurologicznych

Wskazania do wykonania gastroskopii

Podejrzenie choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy.
Objawy dyspeptyczne (ból, dyskomfort zlokalizowany w górnej części brzucha) trwające powyżej 4 tygodni, które nie ustępują mimo prób leczenia objawowego.
Objawy dyspeptyczne z towarzyszącymi objawami alarmującymi (postępująca, niezamierzona utrata masy ciała, wymioty, zaburzenia połykania, niedokrwistość).
Dysfagia (problemy z przełykaniem) i odynofagia (bolesne przełykanie).
Ból w klatce piersiowej o niejasnej przyczynie (po wykluczeniu przyczyn kardiologicznych).
Objawy krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego (fusowate lub krwiste wymioty, smoliste stolce).
Niedokrwistość.
Objawy dyspeptyczne u osoby przyjmującej NLPZ-y ( niesteroidowe leki przeciwzapalne), np. diclofenac, ibuprofen, naproksen…, leki przeciwpłytkowe (Acard, Polocard, Plavix).

Uporczywe objawy sugerujące chorobę refluksową przełyku (zgaga, uczucie cofania pokarmu z żołądka do przełyku).
Podejrzenie choroby trzewnej (celiakia).
Badanie skryningowe (przesiewowe) lub kontrolne u chorych ze zwiększonym ryzykiem rozwoju nowotworu (osoby z długoletnią chorobą refluksową przełyku, z przełykiem Barretta, z niedokrwistością złośliwą w przebiegu zanikowego zapalenia błony śluzowej żołądka, po upływie 20 lat od przebytej resekcji żołądka, w przypadku rodzinnego występowania raka żołądka).
W przypadku rozpoznania wrzodu żołądka lub dwunastnicy wskazane jest pobranie wycinków na obecność Helicobacter pylori (test ureazowy). Badanie kontrolne z oceną skuteczności leczenia p/bakteryjnego po eradykacji Helicobacter pylori (test ureazowy) można wykonać najwcześniej 4 tygodnie po zakończeniu antybiotykoterapii oraz nie wcześniej niż 2 tygodnie po odstawieniu preparatu inhibitora pompy protonowej.

Jak się przygotować do badania?

Przed gastroskopią nie można jeść przez 6 godzin i nie pić przez 3-4 godziny. W przypadku zaburzeń opróżniania żołądka (np. u pacjenta z gastropatią cukrzycową lub zwężeniem odźwiernika) czas ten należy wydłużyć. Korzystne może być w takim przypadku zastosowanie diety płynnej w dniu poprzedzającym badanie.

Bezpośrednio przed gastroskopią należy koniecznie wyjąć ewentualnie posiadane protezy zębowe.

Przebieg badania

Pacjent leży na lewym boku, z zazwyczaj nieco uniesioną górną częścią ciała. Jeśli posiada protezy zębowe, powinien wyjąć je przed badaniem. Na dziąsła zakłada się plastikowy ochraniacz (ustnik) chroniący zęby pacjenta i endoskop przed uszkodzeniem. Następnie lekarz wprowadza przez ustnik końcówkę endoskopu do jamy ustnej, pacjent otrzymuje polecenie wykonania aktu połknięcia, a lekarz kontynuuje dalsze wprowadzanie endoskopu do przełyku, żołądka i dwunastnicy pod kontrolą wzrokową (obraz na monitorze).

Znieczulenie (sedacja)

W naszym gabinecie oferujemy dwa rodzaje znieczulenia:

znieczulenie miejscowe (lidokaina w aerozolu, standardowo, w cenie badania)
pełną anestezję (prowadzoną przez lekarza anestezjologa) z monitorowaniem podstawowych parametrów fizjologicznych (tętno, oddech, ciśnienie tętnicze).

Nie wykonujemy pełnej anestezji pacjentom po 70-tym roku życia.

Ważne informacje dotyczące znieczulenia.pdf